رم به عنوان حافظه کوتاه مدت کامپیوتر، نقش مهمی در سرعت سیستم شما دارد، به ویژه برای گیمینگ و رندرینگ. در این میان، سرعت رم یا همان فرکانس، یکی از شاخص‌های بسیار تعیین‌کننده است.
فرکانس حافظه رم چقدر برای گیم اهمیت دارد؟ در این مقاله می‌خواهیم با بررسی کامل فرکانس رم، به نقش آن و اهمیتش در سیستم به ویژه برای گیم بپردازیم.
فرکانس و تأخیر رم چیست؟
تمام داده‌های سیستم قبل از رسیدن به پردازنده، از رم عبور می‌کنند. همچنین اطلاعات در دسترس سیستم که پردازنده نیاز دارد در آن ذخیره می‌شود تا در دسترس باشند. مزیت رم نسبت به حافظه اصلی سیستم (هارد و اس اس دی) در سرعت بالای آن و دسترسی نزدیک‌تر و سریع‌تر است.
هر مموری از تعداد زیادی چیپ ساخته شده که هر کدام حاوی میلیون‌ها خازن و ترانزیستور هستند که وظیفه نگهداری اطلاعات را دارند. هر بار که می‌خواهیم به اطلاعات دسترسی پیدا کنیم، مقداری زمان می‌برد تا پردازنده بین چیپ‌های مختلف مموری، داده مورد نظر را پیدا کند. اینجاست که بحث تاخیر و فرکانس دارای معنی می‌شود.
در همین رابطه بخوانید: کامپیوتر شما به چه میزان حافظه رم نیاز دارد؟
تاخیر اصلی مموری که با CL همراه با یک عدد نمایش داده می‌شود، نشان می‌دهد از فرمان خواندن اطلاعات تا پیدا کردن آن چقدر طول می‌کشد. طبیعتا هرچقدر این مقدار کمتر باشد بهتر است. فرکانس هم به معنی سرعت مموری در دسترسی به داده‌هاست که با MHz (مگاهرتز) اندازه‌گیری می‌شود.
در تهیه رم، باید همزمان به CL و MHz آن توجه کنیم، هرچند در این مقاله تمرکز ما بر فرکانس است.
حداکثر فرکانس قابل استفاده
هر پردازنده و مادربرد، سقفی برای حداکثر فرکانس رم دارند. پردازنده‌های اینتل و AMD هر دو تا 3200 مگاهرتز (DDR4) و تا 5600 مگاهرتز (DDR5) را پشتیبانی می‌کنند هرچند می‌توان با اورکلاک کردن به اعداد بالاتری هم دست یافت. در جدول زیر حداکثر فرکانس رسمی پردازنده‌های مختلف آمده است:
اگر به مادربرد‌ها دقت کنید می‌بینید که حداکثر فرکانس آنها گاها از این اعداد بیشتر هستند، که معمولا با استفاده از فناوری XMP و EXPO و DOCP می‌توان اورکلاک کرد و به اعداد بیشتری دست یافت. ولی در عمل، چقدر این فناوری می‌تواند کمک کند؟ و اصلا فرکانس چقدر در گیم تأثیر دارد؟ در بخش بعدی به این مطلب می‌پردازیم.
در همین رابطه بخوانید: تفاوت حافظه رم با حافظه ذخیره سازی
تاثیر فرکانس بیشتر در بازی‌ها
داشتن سرعت بیشتر رم فقط در بعضی جاها واقعا اثر چشمگیری دارد، مثل تدوین، encryption، گیمینگ و … چرا که در این موارد دسترسی به فایل‌ها به صورت پیوسته است و داشتن سرعت بالا کمک می‌کند، ولی در کارهایی که نیاز به دسترسی به تعداد زیادی داده‌ی ریز در زمان کوتاه است، تأخیر خیلی مهم‌تر از فرکانس است.
برای گیمینگ، بیشترین زحمت گردن کارت گرافیک است، و تنها جایی که ممکن است سرعت رم بیشتر به کارتان بیاید، وقتی‌ست که از تمام قدرت پردازنده استفاده شود.
در رم DDR5، در بعضی بازی‌ها اگر رم را از 4800 مگاهرتز به 6000 مگاهرتز ارتقا دهید، ممکن است به طور متوسط بین 7 تا 11 درصد فریم ریت بهتری بگیرید. (البته بستگی به پردازنده شما نیز دارد.)
در رم DDR4 با افزایش فرکانس، 3000MHz با 3600MHz و 4000MHz در خیلی از بازی ها تغییر چندانی نخواهید دید. البته عناوینی مثل F1 2019 بسیار به رم حساس هستند، اما تاخیر را به فرکانس ترجیح می‌دهند.
حالا تفاوت بین DDR4 و DDR5 چطور؟ این مقایسه صرفا در نسل 12 و 13 اینتل مطرح است. با توجه به بنچ‌مارک‌های مختلف، می‌توان گفت در حال حاضر برای بازی‌ها فرق چندانی بین این دو نوع رم وجود ندارد و برایِ صرفِ بازی کردن نباید یکی را به دیگری ترجیح داد.
